نجات برنامه پزشك خانواده در كشور

تنها راهكار موفقيت در اجراي طرح پزشك خانواده تخصصي شدن آن است،چون اگر نظام سلامت كارآمد مي خواهيم بايد امور پزشكي تخصصي شود.
تاريخچه پزشك خانواده به سالهاي پس از جنگ جهاني دوم برمي گردد.هنگامي كه با افزايش تخصص هاي پزشكي،پزشكان عمومي به انزوا مي رفتند.براي حل اين معضل در آمريكا،در سال 1969 بورد پزشكي خانواده به رسميت شناخته شد.در سال 1972 آكادمي پزشكي آمريكا به آكادمي پزشك خانواده تغيير نام داد.در پي اين تحولات،كشورهاي ديگري چون كانادا،انگلستان،چين،ويتنام،تايلند، ژاپن، عربستان،فلسطين و 60 كشور ديگرنيز به اين برنامه پيوستند.
شرايط كنوني كشور ما،با توجه به مشكلات بهداشتي و شيوع برخي بيماريهاي عفوني و قلبي-عروقي حاكي از ضرورت توجه هر چه تخصصي تر به پزشكي خانواده است.از سوي ديگر،ظرفيت گشوده اي براي توان بالقوه پزشكان عمومي بيكار است كه با بازآموزي آنها مي توان بيش از 10 هزار نفر پزشك عمومي به شكل تخصصي تر و كاراتري به كار گرفت.
هزينه هاي بالاي درمان و بستري شدن در بيمارستان ها و هزينه هاي بالاي رفت و آمد مردم روستاها و شهرهاي كوچك به شهرهاي بزرگ،ضرورت نگاه تخصصي به پزشك خانواده است.
بنا به گزارش وزارت بهداشت از 2 سال پيش تا كنون اين پزشكان تا كنون اين پزشكان در 3500 مركز بهداشتي- درماني كشور مستقر شده اند و كوشيده شد تا حز نگاه درمانگر،حفظ سلامت مردم نيز ملاك اين فعاليت باشد.
طرح پزشك خانواده در روستاها با هدف دسترسي آسان روستائيان به پزشك،بهره مندي عادلانه روستائيان از امكانات عمومي و كمك به ساماندهي خدمات سرپايي بيماران روستاطراحي شده است.
با اين حال در ميان روستاييان بايد روحيه اطمينان كامل به پزشكان خانواده به وجود آيد،تا اصراري بر اعزام پزشك متخصص نداشته باشند و بدانند در صورت نياز پزشكان خانواده آنها را به متخصصان ارجاع خواهند داد.
بدين ترتيب بحث بي اعتمادي روستائيان به پزشك خانواده،معضل بزرگي است كه اگر در مورد اين بعد از طرح برنامه ريزي و آگاه سازي لازم نباشد موجب مراجعه خودسرانه آنها به متخصصان و هدر رفتن سرمايه ها و نابساماني كامل در اجراي طرح هاي اين چنيني خواهد بود.
در نهايت اجراي درست طرح پزشك خانواده وشكل گيري اين تخصص در مجموعه درمان و آموزش سلامت كشور موجب كاهش 20 درصد نيازهاي اين بخش ها خواهد بود.چنين چيزي به معناي كاستن بخش عظيمي از هزينه هاي درمان،نقل و انتقال،سفرهاي شهري و روستايي يا برخي ناكارآمدي خواهد شد.
در نهايت عملكرد پزشك خانواده منجر به تشكيل پرنده سلامت و درمان براي افراد زير پوشش خواهد شد.چنين مسئله اي همچون يك جامعه آماري و اطلاعاتي دسترس و بهنگام در شبكه درماني،آماري و مطالعاتي خواهد بود.
شهرستان خمير نيز با داشتن مركز بهداشتي- درماني شامل مركز پل،خمير ،كشار،كهورستان،رويدر و با جمعيتي بالغ بر 52232 نفر، در حال حاضر با بكارگيري 8 پزشك و ماما مشمول اين طرح مي باشد.
م. يوسف زاده كارشناس گسترش شبكه

آنچه مادران بايستي درمورد نوزاد نورسيده شان بدانند


كم كاري مادر زادي تيروئيد

تيروئيد : غده كوچكي كه در جلوي گردن وجود دارد .
وظيفه : توليد وترشح هرمون تيروكسين
نقش تيروكسين : درسوخت وساز سلولهاي مختلف ورشد ونموبدن بخصوص مغز نقش مهم واساسي دارد .
تعريف كم كاري مادر زادي تيروئيد : هرمون تيروكسن در بدن نوزاد كم ترشح ويا عملكرد غير طبيعي داشته باشد .
علائم كم كاري تيروئيد : 1 – تولد بعد از 42 هفته حاملگي 2- يرقان طول كشيده 3- ادم يا ورم در نوزادان 4 – مك زدن ضعيف 5- شير نخوردن به مقدار كافي 6- كاهش حرارت بدن 7- استتاع شكم 8 – كبودي درانگشتان دست وپا 9- مشكلات و زجر تنفسي 10 – وزن نگرفتن 11- كاهش دفع مدفوع 12 – يبوست 13- كاهش فعاليت نوزاد ( بيش از حد آرام ) 14 – فتق نافي 15- پوست خشك 16- زبان بزرگ وصداي گريه خشن ، اين علائم در روزهاي اول كم و غير اختصاصي فقط 05/0در هفته اول با علائم باليني قابل تشخيص هستند .
عوارض كم كاري تيروئيد : عقب ماندگي ذهني ،كوتاهي قد ،كاهش شنوائي ، (غربالگري 3 تا 5 روز بعد از تولد اهميت دارد .
علت بيماري : كمبود يد - ازدواج فاميلي
جلوگيري : تشخيس در روزهاي اول و درمان در اسرع وقت با قرص لووتيروكسين ( كه هيچ گونه ارتباطي با روش زندگي والدين ندارد )
علت غربالگري در3 تا 5 روز بعد از تولد : بيماري در اوايل تولد بدون علامت واز طرفي تشخيص دير رس ودير شروع كردن درمان موجب بروز عقب ماندگي ذهني مي شود .
· نكته : عدم وجود سابقه بيماري كم كاري مادر زادي تيروئيد درخانواده دليلي براي انجام غربالگري در نوزاد نيست .
· نكته : غربالگري از پاشنه پا خطري براي نوزاد ندارد .
· نكته : تزريق واكسن يا ابتلابه سرماخوردگي مختصر مانع از غربالگري نيست .
· نكته : انجام غربالگري نياز به ناشتا بودن نوزاد ندارد .
· نكته : پس ازز نمونه گيري محل را با گاز تميز فشار وبه مدت 5 دقيقه نگه مي كنيم ، سپس برداريد.
· نكته : مثبت شدن غرباگري نشان مي دهد كه ممكن است نوزاد مبتلا به بيماري كم كاري تيروئيد باشد ، آزمايش تكميلي خون وريدي تشخيص را قطعي ميكند .
· نكته : با مصرف درست و به موقع قرص لووتيروكسين مي توان علاوه بر جلوگيري از عقب ماندگي ذهني از كوتاهي قد و عوارض ديگر اين بيماري جلوگيري كرد .
نحوه مصرف قرص لووتيروكسين : اين دارو به صورت قرص وجود دارد ومقدار مصرف آن را پزشك معالج تعيين ميكند . ومقدار قرص تجويز شده در شير مادر و يا آب حل شده و به نوزاد خورانده مي شود . بهتر است نوزاد از يك ساعت قبل چيزي نخورده با شد .

تداخل داروئي : قطره آهن و مولتي ويتامين نبايد همزمان با قرص مصرف شود ، حداقل 12 ساعت فاصله باشد .
تداخل با شير هاي داراي تركيبات سويا : شيرهاي داراي تركيبات سويا ( ايزوميل ) جذب قرص ها مختل ميكند ، فاصله ها حداقل 1 ساعت رعايت شود .
:دستور العمل تكرار آزمايش كودك مبتلا :
- دو و چهارهفته بعد از شروع درمان
- هر يك ماه در طول 6 ماه اول زندگي
- هر دو ماه در طول 6 ماه دوم زندگي
- هر سه ماه بين سنين 12 تا 36 ماهگي
- ( در صورت ابتلا به كم كاري دائمي هر 6 ماه بعد از 36 ماهگي )
مصرف قرص : فقط طبق دستور پزشك كم ، زياد يا قطع شود ، معمولا" تا سه سالگي ادامه دارد ، سس دارو قطع وپس از چهار هفته آزمايش انجام شود . با توجه به جواب آزمايش پزشك تشخيص مي دهد كه كودك نياز به دارو ندارد يا بايد تا آخر عمر قرص مصرف كند .

خانمها به رفتارهاي نادرست خود پايان دهيد!!


بالاخره آن روز رويايي فرا مي رسد؛ مردي که براي سال ها منتظرش بوديد، به شما پيشنهاد مي دهد؛ روزيکه با او قرار ملاقات مي گذاريد، صبح زود از خواب بلند مي شويد و تا آخرين حد ممکن به خودتان مي رسيد و سعي مي کنيد به بهترين شکل در مقابل او ظاهر شويد. بعد زمانيکه او را مشاهده مي کنيد: مثل اين است که انگار کله پا شده. يکمرتبه توجهتان به موهايش جلب مي شود که در هم و ژوليده است، بعد لباس هايش را مي بينيد، او يک تي شرت کهنه به تن کرده و شلوار جين قديمي و رنگ رفته اي را پوشيده. اما حالا شما(!) شيک ترين لباس هايتان را انتخاب کرده ايد و تيپ بسيار زيبايي زده ايد. ولي ديگر کار از کار گذشته و نمي توانيد عکس العملي نشان دهيد. مجبور مي شويد که با همان وضعيت با او بيرون برويد. حالا مي خواهم بدانم که او شما را کجا مي برد؟ بله، درست حدس زديد! به يکي از آبميوه فروشي هايي که همه ي دوستانش آنجا جمع هستند. نيمي از زمان را که مسلماً صرف صحبت کردن با دوست هايش مي کند و نيم ديگر را هم با شما در مورد آنها صحبت مي کند. بعد هم براي اينکه سنگ تمام بگذارد شما را به يک رستوران فست فود مي برد. کل اين قرار ملاقات فاجعه است. او مردي نيست که شما تصور مي کرديد. از خودتان مي پرسيد که واقعاً من به چه علت همه ي اين سال ها آرزوي آشنايي با او را داشتم! خوب وقتي که زمان خداحافظي فرا مي رسد چه کاري بايد انجام دهيد؟ چگونه بايد به اين رابطه خاتمه داده و به او بفهمانيد که تمايلي به ادامه ي ارتباط نداريد؟ چگونه مي توانيد با رعايت کمال ادب او را متوجه اين امر سازيد؟ کاملاً مشخص است که به هيچ وجه نمي خواهيد با او ارتباط برقرار کنيد. پس لازم نيست در اين مورد پنهان کاري به خرج دهيد. خيلي صريح برويد سر اصل مطلب. گاهي اوقات اگر بخواهيد در مورد اين مسائل روي خوش از خودتان نشان بدهيد، نمي توانيد به نتيجه برسيد. مهربان بودن با مردي که هيچ علاقه و احساسي نسبت به او نداريد، سيگنال هاي درهمي را به سوي او مي فرستد و ممکن است تصورات غلطي کند و در ذهن خود رابطه را گسترش دهد. نبايد تصميم بگيريد که از پنجره فرار کنيد، چون اين نوع واکنش مشکلات زيادي را با خود به همراه دارد، البته اين کار هم صحيح نيست که کيف و کت خود را برداريد و يک راست از درب خروجي بيرون برويد. بهتر است همه چيز را خيلي مسالمت آميز و دوستانه تمام کنيد. نبايد کسي را در سر دو راهي قرار دهيد، حرف هاي خود را خيلي رک و پوست کنده به او بگوييد. در پايان قرار ملاقات ابتدا از او تشکر کنيد و بگوييد که روز خوبي را در کنار او داشتيد، اما هيچ گونه شباهتي ميان افکار و روحيات خود با او پيدا نمي کنيد. مي توانيد اين کار را به صورت تلفني هم انجام دهيد. ممکن است برخي از خانم ها با استفاده از تلفن، حرف هاي خود را راحت تر بازگو کنند. اگر او به شما گفت که با يک مرتبه بيرون رفتن نمي توانيد در مورد او قضاوت کنيد و درخواست کرد که يک مرتبه ديگر با شما قرار ملاقات بگذارد، کاملاً قاطعانه با او برخورد کنيد و بگوييد که هيچ گونه تمايلي به انجام اين کار نداريد. زماني که نمي خواهيد هيچ گونه ارتباطي با يک چنين مردي داشته باشيد، بايد اين امر را براي او به طور کامل روشن کنيد. هيچ موقع به او نگوييد که مي خواهيد فقط به عنوان يک دوست معمولي با او ارتباط داشته باشيد مگر اينکه واقعاً بخواهيد دوستش باقي بمانيد. چرا که او باور مي کند، يک چنين اتفاقي مي افتد، و متاسفانه اين اصلاً چيزي نيست که شما انتظارش را داشته باشيد. آقايون مانند خانم ها قابليت تشخيص صحيح سيگنال هايي را که از طرف ديگران به سوي آنها فرستاده مي شود را ندارند. اگر مستقيماً به آنها نگوييد که حاضر به ادامه ي ارتباط با آنها نيستيد، ممکن است خيلي دير متوجه اين مطلب شوند. در کمال خونسردي و ادب بايد همه چيز را برايشان روشن کنيد. اگر قبول مي کنيد که تنها به عنوان يک دوست معمولي با او بيرون برويد بايد اين مطلب را کاملاً برايش مشخص کنيد زيرا ممکن است بعداً توقعاتي ايجاد شود که باعث پديد آمدن دلخوري براي هر دو طرف گردد. ملاقات با يک فرد جديد همانقدر که براي خانم ها دشوار است، براي آقايون هم سختي هاي مربوط به خودش را دارد. بنابراين شما، هم در قبال خود و هم در قبال طرف مقابل مسئول هستيد و اگر واقعاً تمايلي نداريد که در اين رابطه بمانيد بايد خيلي صادقانه به طرف مقابل بگوييد. با اين کار هر دو نفر مي توانند به رابطه پايان بخشيده و به دنبال ايجاد روابط ديگري بروند.

به مناسبت روز جهاني قلب
.از قلب خود مراقبت كنيد